System Ratownictwa Medycznego w Polsce przechodzi aktualnie zmiany i wygląda na to, iż w niedalekiej przyszłości będzie ich jeszcze więcej. Publikacja „Ratownictwo Medyczne wobec współczesnych zagrożeń” jest nie o tym – to opracowanie, które prezentuje nowoczesne ratownictwo znacznie szerzej. Zawarte w książce procedury i metody postępowania najczęściej nie są obowiązującymi i zgodnymi z przepisami prawa w Polsce. I to jej największy atut – pozostaje wierna nauce oraz faktom, ale wymyka się sztywnym ramom przepisów legislacyjnych. Choćby z tego prostego powodu, iż do zagrożeń o których mowa w opracowaniu, jeszcze nie ułożono odpowiednich praw…
Opracowanie „Ratownictwo Medyczne wobec współczesnych zagrożeń” pod redakcją naukową ppłk (rez.) dr n. med Arkadiusza Trzosa nie jest typowym podręcznikiem dla przyszłego strażaka, ratownika medycznego, pielęgniarki, czy lekarza. To pozycja, która nakreśla ramy problemów, z którymi zaczyna się mierzyć (lub niedługo zacznie) ratownictwo medyczne w XXI wieku.
Intencje pomysłodawcy książki najlepiej oddają Jego słowa ze wstępu:
„W pracy nad niniejszą książką autorom towarzyszyło przekonanie, że końcowy sukces jest możliwy tylko wtedy, kiedy wśród lekarzy, ratowników medycznych, pielęgniarek czy studentów przygotowujących się do wykonywania wymienionych zawodów nastąpi zmiana myślenia z nastawionego na realizację sztywnych procedur na myślenie nastawione na wykorzystanie potencjału osób realizujących działania ratownicze. Sukcesem autorów niniejszej książki będzie obudzenie w każdym z Czytelników przekonania, że to właśnie od niego zależy efektywność działań w obliczu współczesnych zagrożeń. Niniejsza książka jest swego rodzaju krokiem w kierunku zmiany oblicza polskiego ratownictwa medycznego i medycyny ratunkowej w świecie współczesnych zagrożeń.”
Książka jest podzielona na rozdziały, które kompleksowo starają się wyczerpać dane zagadnienie. Każdy rozdział z kolei jest poprzedzony nieszablonowymi cytatami wybitnych osobistości świata nauki i sztuki, które wymownie korespondują z tematem danego rozdziału.
Sporą część pozycji poświęcono zagrożeniom typu HAZMAT oraz CBRNE, czyli tym związanym z niebezpiecznymi materiałami pochodzenia biologicznego, chemicznego, bądź radiacyjnego (nuklearnego). Odpowiedź dlaczego jest prosta: według przewidywań naukowców będzie to jedno z głównych zagrożeń ludzkości w XXI wieku.
Podejmując tak specjalistyczne tematy, opracowanie nie jest jednocześnie napisane naukowym, trudnym do zrozumienia językiem. Autorzy poszczególnych rozdziałów podchodzą holistycznie do tematu oraz nie stronią od niewymuszonych anegdot, czy ciekawostek. Dla przykładu w rozdziale o systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego poznamy między innymi krótką historię ratownictwa od czasów antycznej Grecji oraz twórcę pierwszego ambulansu.
Sięgnijmy po raz kolejny do słów redaktora naukowego książki Arkadiusza Trzosa, gdyż to one najlepiej oddają formę w jakiej została spisana pozycja:
„Książka z pewnością nie jest publikacją stricte naukową. Nie taki był cel jej pomysłodawcy i redaktora naukowego. Choć większość zagadnień omawianych w kolejnych rozdziałach jest poparta publikacjami naukowymi, badaniami czy statystykami, to celem autorów poszczególnych rozdziałów nie jest „teoretyzowanie” na temat współczesnych zagrożeń i podejmowanych działań ratunkowych. Wiele przytoczonych treści wynika z osobistych doświadczeń, którymi autorzy chcieli się podzielić. (…) Autorzy wskazują nowe możliwości, analizują i omawiają zachodzące zmiany i wyciągają wnioski, które, dobrze wykorzystane, stanowią ogromny potencjał dla nowych rozwiązań w polskim systemie ratownictwa.”
Łukasz Kaczmarczyk
Rozdziały, które znajdziecie w książce:
- Nowoczesne ratownictwo medyczne i medycyna ratunkowa – nowe zagrożenia, wyzwania i możliwości
Arkadiusz Trzos, Katarzyna Długosz
- System Państwowe Ratownictwo Medyczne (PRM)
Mateusz Putowski, Karol Łyziński, Arkadiusz Trzos
- Potencjał Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego w zdarzeniach masowych i sytuacjach szczególnych
Piotr Sowizdradniuk, Arkadiusz Trzos
- Triage w zdarzeniach masowych
Arkadiusz Trzos
- Logistyka ratownictwa medycznego
Arkadiusz Trzos, Staniasław Napierała, Karol Łyziński
- Zarządzanie działaniami ratunkowymi w wypadku masowym
Arkadiusz Trzos
- Teleinformatyka w ratownictwie medycznym i medycynie ratunkowej
Arkadiusz Trzos
- Specyfika pacjenta pediatrycznego w zdarzeniach masowych i sytuacjach szczególnych
Katarzyna Długosz, Arkadiusz Trzos, Karol Łyziński
- Ratownictwo taktyczne w służbach mundurowych
Sławomir Butkiewicz
- Ratownictwo taktyczne w środowisku cywilnym
Piotr Kominek, Arkadiusz Trzos
- Zagrożenia CBRNiE/HAZMAT w praktyce ratownictwa medycznego
Arkadiusz Trzos, Karol Łyziński
- Rozpoznanie czynników zagrożenia w zdarzeniach CBRNiE/ HAZMAT
Artur Ankowski, Iwona Nowak-Maj, Tomasz Goleniowski
- Specyfika działań ratunkowych w zagrożeniach biologicznych
Arkadiusz Trzos, Łukasz Krzowski
- Działania służb specjalnych w zagrożeniach biologicznych
Łukasz Krzowski, Arkadiusz Trzos
- Szpitalny oddział ratunkowy w zdarzeniu masowym
Arkadiusz Trzos
- Przygotowanie szpitalnego oddziału ratunkowego na zagrożenia CBRNiE/HAZMAT
Arkadiusz Trzos
- Wsparcie psychologiczne – budowanie odporności i pomoc psychologiczna po zdarzeniach masowych
Małgorzata Wypych
- Kierunki rozwoju ratownictwa medycznego w obliczu współczesnych zagrożeń
Karol Łyziński, Katarzyna Długosz, Arkadiusz Trzos
- Współczesne zagrożenia jako wyzwanie dla edukacji
Arkadiusz Trzos, Katarzyna Długosz